Zakład Podstaw Konstrukcji i Maszyn Przepływowych (Z-3) powstał w 2014 roku, w wyniku zmian organizacyjnych, przeprowadzonych na Politechnice Wrocławskiej. Zakład kontynuuje tradycję poprzedniej jednostki pod tą samą nazwą, która wchodziła w skład Instytutu Inżynierii Lotniczej, Procesowej i Maszyn Energetycznych (I-22).
Tematyka naukowo-badawcza oraz dydaktyczna opiera się na czterech zespołach badawczych:
- Zespół badawczy podstaw konstrukcji maszyn, uszczelnień, armatury, analizy awarii
(kierownik: dr hab. Janusz Skrzypacz), - Zespół badawczy pomp, systemów pompowych i maszyn przepływowych
(kierownik: dr Marek Skowroński), - Zespół badawczy wentylacji, klimatyzacji i ogrzewania
(kierownik: dr hab. Jacek Kasperski), - Zespół badawczy napędów silnikowych i biopaliw
(kierownik: płk dr hab. Mieczysław Struś).